Kim mộc thủy hỏa thổ – Nguồn gốc, nội dung và ứng dụng trong đời sống

Tại một số quốc gia phương đông, việc hiểu về bản thân thuộc mệnh gì trong 5 yếu tố kim mộc thủy hỏa thổ là điều rất được coi trọng và quan tâm. Qua đó giúp các cá nhân hiểu rõ về bản thân và ứng dụng trong việc ra các quyết định quan trọng trong cuộc đời. Vậy kim mộc thủy hỏa thổ là gì và nó có tầm quan trọng như thế nào trong đời sống. Hãy cùng Nghemoigioi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Nguồn gốc ra đời và sự phát triển của kim mộc thủy hỏa thổ

Ngũ hành kim mộc thủy hỏa thổ là một học thuyết lâu đời trong nền triết học phương đông, bắt nguồn từ đất nước Trung Hoa cổ đại. Thời gian cụ thể ra đời của nó cho đến nay vẫn chưa được thống nhất rõ ràng mà chỉ là sự ước chừng dựa theo một số tài liệu lịch sử. Đa số các nhà triết gia, sử học hay những người nghiên cứu về học thuyết này đều có sự thống nhất là thuyết ngũ hành được ra đời sau thuyết âm dương vào năm 1800T đến 1240T trước công nguyên ở giữa hai triều đại Hạ- Châu của Trung Hoa. 

Theo dòng thời gian hàng nghìn năm, sự ảnh hưởng của thuyết ngũ hành có tác động rất lớn đến đời sống và sự phát triển của con người tại nhiều nước phương Đông đặc biệt là Việt Nam và Trung Quốc. Tại đó, các ứng dụng của thuyết ngũ hành vào trong y học, thiên văn học, địa lý, chiêm tinh học đã giúp con người có thể hiểu hơn về trời đất, thiên nhiên và cả chính bản thân.

Một số nội dung cơ bản của kim mộc thủy hỏa thổ

Có thể nói, thuyết ngũ hành là một học thuyết gắn chặt với đời sống-xã hội hàng ngàn năm của văn hóa phương đông với nhiều tầng ý nghĩa phức tạp mà đến nay cũng chưa ai có thể giải thích hay hiểu hết về nó. Dưới đây là một số nội dung cơ bản về học thuyết này sẽ giúp bạn có thể hiểu một cách đơn giản và đầy đủ.

Bản chất

Bản chất của học thuyết ngũ hành là sự tương sinh tương khắc. Nó luôn luôn biến hóa và luân chuyển không ngừng nghỉ. Các hành tố Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ là 5 yếu tố cấu thành mọi vật chất trong vũ trụ và là nền tảng cho sự vận động hình thành và phát triển của mọi vật trong tự nhiên, nó không bao giờ mất đi mà sẽ tồn tại mãi với không thời gian. Các đặc tính của 5 yếu tố giúp duy trì sự cân bằng trong vũ trụ. Nếu chỉ có sinh mà lại không có khắc sẽ khiến cho vạn vật phát triển quá nhanh, không thể kiểm soát. Nếu chỉ có khắc mà lại không có sinh thì không thể có sự sinh sôi và phát triển.

Đặc tính

• Kim: hiện thân của kim loại mang đặc tính sắc bén, có thể ở nhiều dạng mềm, rắn, ngắn, dài thể hiện sự biến đổi linh hoạt, thanh tĩnh.
• Mộc: hiện thân của cây cối, hấp thụ chất dinh dưỡng từ đất và nước thể hiện sự sinh sôi, nảy nở.
• Hỏa: hiện thân của lửa mang đặc tính nóng, luôn bùng cháy, giữ nhiệt mang lại ấm cúng cho mọi vật nhưng cũng thể hiện sự hủy diệt.
• Thổ: hiện thân của đất mang đặc tính nâng đỡ, thu nạp và sinh hóa thể hiện sự nuôi dưỡng, che chở.
• Thủy: hiện thân cho nước mang đặc tính nhẹ nhàng, linh hoạt nhưng nhanh chóng thay đổi và khó đoán định thể hiện sự mạnh mẽ, uyển chuyển.

Quy luật

Tương sinh

Quy luật tương sinh được thể hiện là một vòng tròn khép kín với việc mỗi hành tố đều có quan hệ với hai hành khác từ đó xoay vòng, lặp lại. Chính sự xoay vòng đó đã luôn thúc đẩy và hỗ trợ giữa các hành tố để cùng nhau sinh sôi nảy nở và phát triển theo hướng tích cực. Mối quan hệ hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau của quy luật tương sinh được diễn tả bởi hai phương diện chính là cái sinh nó và cái nó sinh, được khái quát như sau:

• Mộc sinh Hỏa
• Hỏa sinh Thổ
• Thổ sinh Kim
• Kim sinh Thủy
• Thủy sinh Mộc

Tương khắc

Có sinh thì sẽ có khắc. Tương sinh thể hiện sự thúc đẩy, hỗ trợ để sinh sôi và phát triển thì tương khắc lại ngược lại. Đó là sự khắc chế, sự đối nghịch, bài trừ và kìm hãm sự phát triển lẫn nhau. Mối quan hệ giữa tương khắc và tương sinh trong ngũ hành giống như âm và dương tạo ra cân bằng cho vạn vật. Giống như tương sinh, mỗi một hành tố trong tương khắc cũng đều có mối quan hệ và ảnh hưởng của 2 hành khác nhưng là sự khắc chế:

• Kim khắc Mộc
• Mộc khắc Thổ
• Thổ khắc Thủy
• Thủy khắc Hỏa
• Hỏa khắc Kim

Cách tính mệnh kim mộc thủy hỏa thổ  đơn giản nhất

Để biết mệnh của bản thân thuộc mệnh nào trong ngũ hành kim mộc thủy hỏa thổ, người xem có thể dựa vào cách tính can-chi theo năm sinh âm lịch của họ. Công thức cụ thể là thiên can+địa chi thì sẽ ra mệnh.

Thiên can gồm 10 can khác nhau được quy định theo quy tắc: 

• Can Giáp và Ất = 1
• Can Bính và Đinh = 2
• Can Mậu và Kỷ = 3
• Can Canh và Tân = 4
• Can Nhâm và Quý = 5

Địa chi gồm 12 con giáp được quy định theo quy tắc:

• Tý, Sửu, Ngọ và Mùi = 0
• Dần, Mão, Thân và Dậu = 1
• Thìn, Tỵ, Tuất, Hợi = 2

Với công thức ở trên, sau khi cộng thiên can và địa chi và đối chiếu với quy tắc dưới đây:

• Kim = 1
• Thủy = 2
• Hỏa = 3
• Thổ = 4
• Mộc = 5

Lưu ý: Nếu kết quả lớn hơn 5 thì cần trừ đi 5 để ra kết quả cuối cùng và đối chiếu nhằm xác định được mệnh của bản thân.

Ứng dụng của kim mộc thủy hỏa thổ trong đời sống

Thuyết ngũ hành được vận dụng và song hành với đời sống con người phương đông hàng ngàn năm qua.Thuyết ngũ hành thường xuyên được sử dụng trong các việc hàng ngày từ quốc gia đại sự đến việc gia đình khi cần ra các quyết định quan trọng nào đó. Dưới đây là một số ứng dụng thường thấy của thuyết ngũ hành kim mộc thủy hỏa thổ.

Trong thiên văn học

Ngoài ngũ tinh phương vị, tức là 5 ngôi sao trong thái dương hệ ứng với phương hướng, mùa tiết và màu sắc theo 5 hành ra, hệ thống nhị thập bát tú (28 chòm sao) ở bầu trời sao cố định cũng được phân theo ngũ hành để xét tính chất của sao, sự vận chuyển tương tác của chúng với mặt trăng, mặt trời là nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu nên được coi là điểm báo về khí tượng và các hiện tượng tự nhiên, xã hội khác.

Trong y học

Trong tất cả các ngành khoa học ở Phương Đông thì y học coi trọng đặc biệt học thuyết âm dương ngũ hành. Các học thuyết kinh lạc, tạng phủ, và học thuyết ngũ, vận – lục khí đều lấy các mối quan hệ tương ứng, tương sinh, tương khắc của ngũ hành để xem xét. Các diễn biến sinh lý, bệnh lý, quan hệ nội bộ các tạng phủ trong con người cũng như quan hệ con người với biến hoá khí hậu của ngoại giới gây ra cũng đều lấy quan hệ ngũ hành để biện chứng. Các nguyên tắc chạy chữa, để phòng bệnh tật, cũng như tuyển chọn vị thuốc, nhất nhất đều lấy quan hệ tương ứng, tương sinh, tương khắc của ngũ hành làm đầu mối sử dụng.

Trong quân sự

Tại các quốc gia phương đông việc sử dụng học thuyết ngũ hành trong chỉ huy quân sự luôn được coi trọng từ xưa cho đến nay. Dù ở mỗi thời, việc sử dụng thuyết này lại theo cách khác nhau nhưng những kiến thức về ngũ hành kết hợp với thiên văn, địa lý, khí hậu là những nội dung yêu cầu bắt buộc mà người cầm quân phải biết. Qua đó, người chỉ huy có thể xét địa thế núi sông, hình trận để tác chiến. 

Trong phong thủy

Đây là một trong những ứng dụng cơ bản nhất của thuyết ngũ hành. Áp dụng ngũ hành để lựa chọn vị trí ngôi nhà, bài trí đồ vật trong nhà giúp gia chủ thu được nhiều vượng khí, gia đình sẽ hòa thuận, làm ăn gặp nhiều may mắn.

Lời kết

Dựa vào những thông tin mà Nghemoigioi đã cung cấp qua bài viết, hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về kim mộc thủy hỏa thổ là gì cũng như nguồn gốc và ứng dụng của nó qua hàng ngàn năm đến nay vẫn còn rất giá trị.

Bài viết được tổng hợp và biên tập bởi Nghemoigioi.